Het is al zeker 25 jaar geleden, ik werkte voor een groothandel in lp´s & cd´s, dat een Amsterdamse winkelier, gespecialiseerd in soul en R&B, bij mij wat cd’s van Kenny Rogers bestelde. Hoogst verbaasd vroeg ik aan hem of het wel de bekende Kenny Rogers was of een naamgenoot. Het was wel degelijk de zanger van hits als ‘Ruby’ en ‘Coward of the county’. “Zo af en toe bestel ik Blue Eyed Soul“,  aldus de uitleg van de vriendelijke klant. Niet eerder had ik deze term gehoord. Het is dus soul gemaakt door blanke zangers en zangeressen. Toch was mijn associatie met Blue Eyed Soul niet richting deze countryzanger, maar eerder richting Joe Cocker of Tony Joe White. 

Hoewel het een grappige term is, dekt Blue Eyed Soul niet echt de lading, want dit impliceert dat soul in de basis een afwijkende kleur ogen kent en dan wordt heus niet zo zeer bedoeld ´green´, maar ´black´. Mensen met donkere ogen kunnen echter ook blank zijn. Soul is natuurlijk geen synoniem voor ´black´ en soul kent geen monopolie voor een kleur. Bekende soulnummers zoals ‘(Sittin’ On) The Dock Of The Bay’, ‘In The Midnight Hour’ en ‘Knock On Wood’ zijn mede geschreven door de blanke gitarist Steve Cropper. Met de eveneens blanke bassist Donald ‘Duck’ Dunn speelde hij op vele opnames van het Stax-label. Ook de studiomuzikanten van Motown, de Funk Brothers, kenden in Bob Babbitt een blanke bassist en wat te denken van de blanke studiogitarist Dennis Coffey? Het leven en ook de ziel is niet zwart-wit.

Is Blue Eyed Soul nu daadwerkelijk een andere sound of is het slechts een benaming voor soul gezongen door een blanke artiest? Ogenschijnlijk het laatste; een genre wil ik het niet noemen. ‘Treat Her Right‘ van Roy Head op het label Back Beat geldt als een exponent van de Blue Eyed Soul uit 1965. Niet verwonderlijk dat dit nummer veel gecoverd is, o.a.door Tom Jones. Het is een pakkend, ‘catchy’ nummer. Zelf heb ik meer met de band Treat Her Right, vernoemd naar de hit en meer met de Amsterdams platenzaak, vernoemd naar het label.

Vorig jaar april is op Radio 2 in samenwerking met NPO Soul en Jazz de Zwarte Lijst uitgezonden met maar liefst 1471 soul- en jazznummers. De criteria voor het opgenomen worden in die lijst zijn mij niet bekend en met de beste wil van de wereld zie ik de logica niet. Wat is er zwart aan het instrumentale jazznummer ‘Take Five’ van het Dave Brubeck Quartet  of aan ‘Turks Fruit van Rogier van Otterloo/Toots Thielemans? In de lijst komen we diverse malen o.a. Frank Sinatra, Adele, Simply Red en Steely Dan tegen. Ook George Michael schijnt te behoren tot de categorie Blue Eyed Soul.

Ter afsluiting dan aandacht voor de band Treat Her Right. Voor wie van een bluesy smoelschuiver, slidegitaar en mellow zang houdt, is het album ‘Tied To The Tracks‘ een aanrader!

Erik Bevaart