Export Curiosa

Waarschijnlijk ben ik niet de enige die er plots wel eens achter komt dat bepaalde elpees of cd’s uit de collectie wat minder vaak of eigenlijk nooit meer gedraaid worden. Dat had ik onlangs met een promo-dubbelelpee die geperst is bij Phonogram in opdracht van de stichting Conamus. Dit is de afkorting van COmité voor Nederlandse AMUSementsmuziek.

De mooie titel luidt Music From Holland With Love Vol.5 en deze dateert uit 1974. De plaat, een muzikaal ratjetoe, wekte mijn interesse, want rond 1974 draaide de popmuziek uit Nederland internationaal volledig mee. Dat is best knap. In Nederland liepen we immers jarenlang iets achter op ontwikkelingen. Toen rock & roll zijn opmars deed in Amerika, bleef Nederland achter, zo ook met de komst van de beatmuziek in Engeland. Wat betreft het spelen van de Amerikaanse blues door overwegend jonge muzikanten had Nederland slechts een kleine achterstand op de Britse vertolkers. Een officiële hitlijst kwam pas in 1965.

Midem
De tekst op deze compilatie is Engelstalig, want de plaat is bedoeld als visitekaartje naar het buitenland. Deze diende als reclame voor het Nederlandse product en werd voor het eerst op de MIDEM gepresenteerd. MIDEM is de afkorting van Marché International De l’Edition Musicale en deze grote internationale beurs voor de muziekindustrie wordt sinds 1967 jaarlijks in Cannes gehouden. Hier ontmoeten uit vele landen platenmaatschappijen, distributeurs, journalisten en andere branchegenoten elkaar.

Van de 28 acts op deze dubbelaar verwachtte ik eigenlijk dat ze allemaal zeer succesvol in Nederland zouden zijn, maar die vlieger ging niet helemaal op. Drie ervan hebben in Nederland ook weinig succes gekend: de op zich onderscheidende groep Mayfly uit Bergen (NH), zangeres Martha Jeanine (=Martha Hollestelle) en zanger Ron J. Winchester (=Ron Brandsteder).

De genres zijn zeer uiteenlopend en zo kan het gebeuren dat Rob de Nijs, Malando, Golden Earring, Wally Tax en André Moss op één compilatiealbum voorkomen. Nogmaals, de elpee dient niet de consument, maar de professionals in de muziekentertainment. Niets meer of minder dan handel.

Internationaal zou toen de buitenlandse bezoeker van de beurs Nederland wellicht associëren met Shocking Blue, Tee Set, George Baker Selection, Mouth & MacNeal, Golden Earring, Focus, Ekseption en wellicht nog een paar. Sommige acts komen we op deze verzamelaar tegen.

Analyse
Dit ‘visitekaartje’ kent vele grote hits, waarvan ‘Radar Love’ al internationaal succes geboekt had. Ook Tee Set had al internationale bekendheid (hier te horen met ‘Bandstand’). Beider bijdragen op dit album lijken te dienen als bewijs dat de Nederpop internationaal meetelt. Andere voornamelijk (maar niet uitsluitend) in Nederland succesvolle acts zijn George Baker Selection en The Shoes. Waar George Baker Selection hier te horen is met hun eerste nr.1-hit ‘Sing A Song Of Love’, komen The Shoes met ‘Make Up Your Make Up’, dat hun laatste hit zou worden.

Als producer van deze sampler staat genoteerd Henry Milderberg, maar zijn rol zal eerder het predicaat ‘samensteller’ verdienen. Zo’n plaat nodigt mij dus uit tot het analyseren ervan. Vol.5 impliceert immers dat het hier een serie betreft. Dit is van die serie de eerste dubbelelpee. Deel 1 van deze serie verscheen in 1970 en bevatte slechts vier popgroepen. Dan is in een paar jaar tijd wel progressie geboekt, want Vol. 5  biedt juist een ruim scala, waar ook bands als Lemming met ‘Father John’ en Catapult met ‘Let Your Hair Hang Down’ aan bod komen. Zodoende werd er ingespeeld op de populariteit van de glamrock.

Lang leve Discogs, waar de mogelijkheid geboden wordt om andere delen uit de serie eens onder de loep te nemen. Dan valt op dat men echter twijfels mag hebben bij de voorkeur van bands die juist niet gepromoot worden. Zo komen we Solution pas in 1980 bij Vol.11 tegen en Herman Brood & his Wild Romance pas in 1985 bij Vol.15, erg laat in deze serie. Supersister en Sweet d’Buster zelfs helemaal niet.

New Formula
Van alle acts op deze sampler valt er muzikaal eentje zeker op die internationaal in met name West-Duitsland, Frankrijk en Scandinavië succes kende: Ekseption. In Nederland heeft de groep negen Top 40-hits (waarvan ‘Air’ en ‘Peace Planet’ op nummer 2) behaald eind jaren 60 en begin jaren 70. Zeer bijzonder voor een popgroep met vooral instrumentale singles die bewerkingen van klassieke stukken zijn. In 1970 zingt Michel van Dijk mee op het tweede album Beggar Julia’s Timetrip, maar kon zich niet vinden in de beperkte rol die live weggelegd was voor de zanger.

Toen was de leider van het gezelschap organist Rick van der Linden, maar op deze compilatie is dit de van Think Tank bekende toetsenman Hans Jansen. De groep staat vermeld op dit album onder de ongebruikelijke naam Ekseption New Formula.

Jan Vennik
In Ekseption New Formula kreeg saxofonist Jan Vennik een grotere rol toebedeeld. In maart 2020 is Vennik op 84-jarige leeftijd overleden. Iemand met een indrukwekkende staat van dienst. Bassist Willem Schoone vertelde in een interview in NHD: ‘Met The Marks speelden we op de kermis in Hoogkarspel. Je praat over 1965. Jan zweepte als een soort Iggy Pop compleet met ontbloot bovenlijf de boel flink op. De zaal vond het prachtig. We waren zo’n ruige band dat de pastoor de dag er na vanaf de kansel riep dat wat hem betrof deze band het dorp nooit meer in mocht’.

Met het door Vennik en Jansen geschreven nummer ‘Sunny Revival‘ is een wijziging in stijl te horen, namelijk jazzrock. Die ‘nieuwe formule’ zouden enkele leden van de groep later beoefenen in de groep Spin. De erfenis van Ekseption kent nog een belangrijke groep: Trace. Op deze compilatie, Vol.5 dus, is dit trio rond de in 2006 overleden Rick van der Linden ook te horen. Deze band zou jaren later bij progrock-liefhebbers nog steeds op internationale waardering kunnen rekenen.

‘Sunny Revival’ van Ekseption behoort tot het muzikaalste wat een Nederlandse band rond 1974 opgenomen heeft. Ook al houd je er niet van, is hier vast wel enig respect voor op te brengen. Jan Vennik verdient ook waardering voor zijn bijdrage op de ondergewaardeerde elpee Kazimierz Lux CS uit 1972. Op het nummer ‘Pictures Of Youth‘, geschreven door Hans Jansen en Kaz Lux, soleert Vennik op smaakvolle wijze met sax en klarinet.

Jerney
Conamus heeft sinds 2006 de naam Stichting Buma Cultuur. Mijn indruk is dat sinds het tijdperk dat Jerney Kaagman bestuurslid werd van Conamus en later directeur van Buma Cultuur de popmuziek, van rock tot dance, beter vertegenwoordigd werd en wordt dan ten tijde van deze compilatie. Conamus ging cd’s uitbrengen van de Grote Prijs Van Nederland, Noorderslag en Dutch Dance. Nederlandse export van muziek is al lang geen curiosa meer.